Autor: |
Kazimierz Oboza |
E-mail: |
kazimierz.oboza@op.pl |
Data: |
czwartek, 16 czerwca 2011 13:47:18 |
Drogie koleżanki pozwolę sobie zwrócić uwagę na najistotniejszy proces, który decyduje o przyswajaniu azotu przez rośliny, czyli nitryfikację.
Wychodząc z encyklopedycznej definicji proces ten można opisać tak:
"Nitryfikacja – proces utleniania amoniaku i soli amonowych do azotanów(III) i azotanów(V) prowadzony przez bakterie nitryfikacyjne.
Azotany powstałe w tym procesie mogą zostać przyswojone przez rośliny lub ulegać akumulacji, czego efektem może być powstanie złóż saletry. Proces ten zachodzi w warunkach tlenowych i jest dwuetapowy. Bakterie z rodzaju np. Nitrosomonas i Nitrosospira utleniają jony amonowe do azotanów(III) (azotynów), które następnie są utleniane przez bakterie z rodzaju np. Nitrobacter do azotanów(V) (azotanów):
2 NH4+ + 3 O2 → 2 NO2- + 4 H+ + 2 H2O | ΔG°' = −274 kJ/mol
2 NO2- + O2 → 2 NO3- | ΔG°' = −76 kJ/mol
Warunki nitryfikacji autotroficznej:
pH od 5,5 do 9 (optymalnie 7,5)
zawartość tlenu rozpuszczonego minimum 2 mg O2/dm3 oraz teoretycznie 4 mg O2/mg NH4+
obecność mikroelementów Ca, Fe, Cu, Mg, P
gazowy amoniak o stężeniu poniżej 1 mg/dm3 (jest toksyczny dla nitryfikatorów)
brak innych toksycznych związków (fenoli, antybiotyków itp.)
obecność dwutlenku węgla lub węglanów jako źródła węgla dla autotrofów
neutralizacja (np. przez dodatek kredy) powstającego kwasu azotowego(III), który hamuje obie fazy nitryfikacji".
Jeśli nie stworzymy roślinie dobrych warunków środowiskowych do nitryfikacji to nadmiar amoniaku (zawartego w moczniku) może zabić naszych pupilków.
Warunkiem istotnym prawidłowej nitryfikacji jest temp. otoczenia i tak. w temp.:
- poniżej + 5 stopni C w praktyce nitryfikacja nie działa więc nie ma sensu stosowania przy takich temp. nawozów zawierających mocznik;
- między 5 a 12 stopni C można już stosować niewielkie wyważone dawki azotu amonowego ( mocznika, ale jego przyswajalność jest dalej niska;
- powyżej 12 stopni C można już stosować w sposób umiarkowany tego typu nawozy, jednak trzeba pamiętać, że efektywność przyswajania azotu zależy od dostępności węgla najlepiej w formie CO2, im jest łatwiej dostępny tym przyswajalnośc jest lepsza;
powyżej 15 stopni C efektywność jest najlepsza oczywiście pod warunkiem dostępności węgla, w formie CO2.
Nitryfikacja najlepiej została poznana w praktyce w pracach mających na celu oczyszczanie ścieków, tam akurat jest problem trochę odmienny, otóż chodzi o max. usuwania azotu poprzez jego wbudowanie w komórki osadu czynnego i usunięcie z układu jako tzw. osad nadmierny, nie zależy nam na kwitnieniu. Nam jednak zależy na tym aby rośliny nie tylko rosły lecz również kwitły, a do tego potrzebne jest też odpowiednie natężenie światła ( warunek fotosyntezy)i inne związki biogenne (pierwiastki) takie jak głównie fosfor i potas, nie bez znaczenia są też mikroelementy.
Producenci nawozów ze wzgledów marketingowych wprost nie informują klientów o warunkach temperaturowych decydujących o przyswajaniu azotu zawartego w moczniku. Jednak można się doszukać tego przekazu kiedy na różną porę roku proponują odmienne składy nawozów. |
|
|