Cattleya
Cattleye są doskonałymi roślinami dla zaczynających
przygodę z uprawą storczyków. Te silne rośliny mogą znieść
wiele błędów popełnianych przez początkujących, ale chętnie
wytwarzane w odpowiednich warunkach kwiaty są wspaniałą
nagrodą zarówno dla osób początkujących, jak i bardziej
zaawansowanych w uprawie storczyków. Ponadto istnieje wiele
miniatur, które mogą być uprawiane przez osoby dysponujące
ograniczoną przestrzenią.
Światło:
Aby dobrze rosnąć i kwitnąć, Cattleye potrzebują dużo,
choć nie bezpośredniego światła. 20000-30000 luksów jest
wystarczającym poziomem i, jak to bywa u wielu innych storczyków,
bardzo ważne jest poranne słońce. Okno wschodnie, albo południowe
z lekkim cieniowaniem od połowy kwietnia do końca września,
np. przy pomocy półprzezroczystej zasłony lub gęstej firanki,
będzie zupełnie wystarczające.
Temperatura:
Cattleye powinny mieć dzienne temperatury w zakresie 21-27°C,
natomiast temperatury w nocy powinny wynosić 15-18°C.
Takie nocne obniżenie temperatury inicjuje powstawanie pąków
kwiatowych i polepsza wzrost rośliny. Pomocne w tym będzie
ustawienie rośliny blisko szyby okna. Od czerwca do sierpnia
cattleye można wystawiać na zewnątrz, ale należy uważać,
aby światło było przefiltrowane. Słońce padające bezpośrednio
na liście może je poparzyć. Latem rośliny zwykle tolerują
nieco wyższe temperatury, chociaż z kolei przegrzanie roślin
wystawionych na pełne południowe letnie słońce może skończyć
się ich uśmierceniem. W wypadku utrzymywania się latem na
parapecie temperatur powyżej 35°C absolutnie konieczne jest
cieniowanie (np. żaluzjami) lub przestawienie roślin.
Z kolei zimą należy uważać na wietrzenie podczas mrozów
- przewianie rośliny silnym prądem powietrza o temperaturze
0°C lub poniżej może spowodować przemarznięcie liści objawiające
się ich szklistością i więdnięciem. Silne przemarznięcie
może doprowadzić do śmierci całej rośliny. Szok temperaturowy
(także podczas transportowania roślin zimą) może spowodować
także opadanie kwiatów i pąków.
Wilgotność powietrza:
Cattleye lubią wilgotność na poziomie 45-60%. Można to
osiągnąć przy pomocy nawilżacza, albo umieszczając roślinę
na tacy, na której rozsypiemy kilkucentymetrową warstwę
np. keramzytu lub innego porowatego materiału, i dopiero
na tym postawimy doniczki z roślinami. Kiedy podlewamy roślinę,
wypływająca woda przecieka przez porowaty materiał na tacę,
a parując zapewnia roślinie wyższą wilgotność. Należy jednak
uważać, aby doniczki nie stały w wodzie, ale ponad nią,
zapewniając dostęp powietrza do korzeni także od spodu.
Najłatwiej to zrobić, kładąc na wierzchu metalową siatkę
(taką do budowy klatek dla zwierząt) lub kratkę dostępną
w sklepach ogrodniczych. Rośliny można też rano zamgławiać,
ale ważne jest, aby liście obeschły przed nocnym obniżeniem
temperatury. Roślin nie należy zamgławiać zimą, bo w niższych
temperaturach i przy obniżonym metabolizmie są bardziej
podatne na gnicie wywołane pozostawaniem wody w kątach liści.
Należy unikać zamgławiania wodą z kranu, a używać wyłącznie
deszczówki lub wody destylowanej. W wypadku dysponowania
tylko wodą z kranu lepiej całkowicie zrezygnować z zamgławiania,
ponieważ powoduje to bardzo szkodliwe dla storczyków gromadzenie
się kamienia wodnego w kątach liści.
Woda:
Cattleye podlewamy dopiero wtedy, gdy podłoże jest suche
prawie do dna doniczki. Takie przesychanie trwa zwykle tydzień.
Jeżeli mamy wątpliwości, czy podłoże wystarczająco przeschło,
to lepiej nie podlewać, tylko odczekać dzień lub dwa i podlać
dopiero wtedy. Małe rośliny mogą wysychać szybciej niż duże.
Znaczenie ma także wielkość doniczki. Duża roślina w dużej
doniczce wymaga rzadszego podlewania, ale nie oznacza to,
że należy sadzić małe rośliny do dużych doniczek, ponieważ
wtedy podłoże zbyt długo lub nigdy nie przesycha. Wszystkie
storczyki epifityczne, do których należy znakomita większość
storczyków tropikalnych, bezwzględnie wymagają przeschnięcia
podłoża przed kolejnym podlaniem. Jest to najważniejszy
aspekt uprawy tych roślin! ICH PODŁOŻE NIE MOŻE BYĆ PRZEZ
CAŁY CZAS RÓWNOMIERNIE WILGOTNE!!! Należy je podlewać mocno,
ale odpowiednio rzadko - dorosłe rośliny zwykle raz na 7
do 10 dni. Zbyt częste podlewanie, bez okresu przeschnięcia,
powoduje gnicie korzeni i w końcu doprowadza do śmierci
rośliny!!! Jest to najczęstszy błąd przy uprawie pierwszego
storczyka, ponieważ jest to najistotniejsza różnica między
traktowaniem epifitów i innych roślin doniczkowych. Zachowanie
okresu przeschnięcia po każdym podlaniu to 99% gwarancji
sukcesu w uprawie storczyków.
Do podlewania najlepsza jest deszczówka, woda z filtra
odwróconej osmozy lub destylowana. Można podlewać wodą z
kranu, najlepiej przegotowaną i odstaną, ale wymaga to bezwzględnie
corocznego przesadzania (dokładnej wymiany podłoża bez powiększania
doniczki). Podlewać należy obficie i dokładnie, upewniając
się, że woda wycieka wszystkimi otworami doniczki. Należy
podlewać dopiero po przeschnięciu podłoża (zwykle NIE CZĘŚCIEJ
niż raz na tydzień), ale nie można też dopuszczać do długotrwałego,
całkowitego wyschnięcia "na wiór". Dobrym wskaźnikiem
może być stan pseudobulwy. Jeżeli młode pseudobulwy marszczą
się, oznacza to, że roślina jest za mało podlewana. Zalecanym
sposobem podlewania wszystkich storczyków jest wstawianie
całej doniczki do naczynia z wodą (np. wiaderka), tak aby
była zanurzona po brzegi, i przetrzymanie jej tak przez
15 minut do godziny. To jedyny sposób dający pewność, ze
podłoże nasiąkło w całej objętości, a korzenie wystające
z doniczki też pobrały wodę.
Nawożenie:
Należy stosować (ogólnie dostępne w hipermarketach i w
sklepach ogrodniczych) nawozy dla storczyków. Cattleye posadzone
w korze należy latem nawozić co drugie podlewanie połową
zalecanej dawki nawozu dla storczyków. W okresie zimowym
wystarczy nawożenie co 3-4 tygodnie. Większość osób uprawiających
storczyki stosuje się jednak do zasady "weakly weekly",
co oznacza nawożenie co tydzień (czyli przy każdym podlewaniu),
ale bardziej rozcieńczonym nawozem - zwykle 1/4-1/2 zalecanej
na opakowaniu dawki nawozu dla storczyków. Jeżeli nawozi
się przy każdym podlewaniu, to co miesiąc lub co dwa miesiące
podłoże powinno być przepłukane czystą wodą bez nawozu.
Nie jest to trudne - wystarczy po prostu raz na jakiś czas
podlać roślinę obficie czystą wodą bez nawozu. Optymalne
postępowanie w tym wypadku jest następujące: najpierw należy
normalnie podlać rośliny, aby rozpuścić nagromadzone sole.
Po około godzinie podłoże należy przepłukać wodą w ilości
równej dwukrotnej objętości doniczki.
Kwitnienie:
Cattleye zwykle kwitną raz do roku, a kwiaty utrzymują
się od trzech tygodni do dwóch miesięcy (w optymalnych warunkach
na niektórych odmianach). Istnieje bardzo wiele odmian kolorystycznych,
a kwiaty mogą mieć bardzo różny kształt i wielkość.
Foto: ©
Copyright Tamara Florczak. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Po przekwitnięciu, gdy wszystkie kwiaty opadną, a pęd kwiatowy
uschnie, można go wyciąć dość nisko, uważając jednak, aby
nie uszkodzić pseudobulwy i liści. Jak w wypadku większości
storczyków o sympodialnym typie wzrostu, te storczyki nie
kwitną drugi raz z tej samej pseudobulwy - łodygi kwiatowe
wyrastają wyłącznie z nowych pseudobulw dojrzałych w danym
sezonie. Stare pseudobulwy nie są już aktywne i po kilku
latach mogą zrzucić liście. Ponieważ stanowią jednak magazyn
wody i pożywienia dla nowych przyrostów, więc w miarę możliwości
(uwzględniając rozsądną pojemność doniczki i estetykę) nie
należy ich odcinać.
Przesadzanie:
W wypadku tych roślin podłoże powinno zawsze być przewiewne
z zachowanymi dużymi przestrzeniami powietrznymi. Zwykle
stosuje się korę sosnową o średniej granulacji (1-1,5 cm).
Przesadzanie wykonuje się zasadniczo co 2 lata, wiosną.
Jest ono konieczne, gdy roślina wyrasta z doniczki i nowe
przyrosty wystają poza jej krawędź, albo gdy podłoże uległo
rozkładowi. Nowa doniczka musi być na tyle duża, aby wystarczyła
na 2 lub 3 lata (1 lub 2 nowe pseudobulwy rocznie), ale
nie powinna być za duża, bo wtedy podłoże nie będzie przesychało
odpowiednio szybko.
Zaczynamy od delikatnego, ale mocnego wyciągnięcia rośliny
ze starej doniczki. Następnie usuwamy możliwie dokładnie
stare podłoże spomiędzy korzeni. Wycinamy wszystkie martwe
korzenie, martwe pseudobulwy i umieszczamy roślinę w doniczce
tak, aby najstarsza pseudobulwa była przy krawędzi nowej
doniczki. Rozkładając korzenie wypełniamy doniczkę nowym
podłożem, uciskając dość mocno ale delikatnie, każdą dodaną
porcję. Podłoże musi sięgać tak wysoko, aby roślina utrzymała
się w odpowiedniej pozycji, z kłączem na powierzchni, około
1,5 cm poniżej krawędzi doniczki. Nowo posadzone rośliny
mają tendencję do przechylania się, ale można posłużyć się
odpowiednim pierścieniem z drutu, który mocujemy do doniczki,
a który podtrzyma roślinę.
Dla dokonania podziału po prostu wyjmujemy roślinę z doniczki
i przecinamy kłącze między pseudobulwami tak, aby każda
część miała 3-4 zrośnięte pseudobulwy. Jeżeli będzie to
możliwe, należy rozplątać korzenie, aby każda część miała
choć trochę korzeni z aktywnymi stożkami wzrostu. Czasem
przy dzieleniu konieczne jest obcięcie części korzeni, ale
jest to na ogół nieuniknione i nie trzeba się tego obawiać.
Przez 2 tygodnie po przesadzeniu rośliny nie należy jej
podlewać, aby korzenie zabliźniły się.
Przydatne łącza:
Orchidarium > Storczyki
od A do Z (opisy uprawy gatunków)
Orchidarium > Galeria > Cattleya
(fotografie hybryd i gatunków)
Polskie Towarzystwo Miłośników Orchidei > FAQ
(najczęściej zadawane pytania)
Tłumaczenie materiałów źródłowych: Grażyna Siemińska
Edycja: Jerzy Dziedzic
|
