Miltonia spectabilis

Lindley 1837
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Maxillarieae
Podplemię: Oncidiinae

 

Foto: © Greg Allikas - www.orchidworks.com. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Miltonia spectabilis

(Artykuł ten dotyczy również uprawy innych gatunków z rodzaju Miltonia występujących na tych samych siedliskach: Miltonia candida, M. clowesii, M. cuneata i M. flavescens).

W przeszłości rośliny te były znane jako Marcochilus fryanus Knowles & Westcott i Oncidium spectabile Rchb. f.

Występowanie:

Brazylia. Roślina jest szeroko rozpowszechniona na wschodnim wybrzeżu wzdłuż granicy stanu Pernambuco na północy przez Bahia, Espirito Santo, Rio de Janeiro i Sao Paulo. W Espirito Santo odmiana spectabilis i moreliana są spotykane w pobliżu Cachoeiro de Itapemirim na wysokości ok. 800 m.

Miltonia candida, M. clowesii, M. cuneata, M. flavescens, i M. spectabilis spotykane są w stanie Espirito Santo na północny wschód Rio de Janeiro, Brazylia. Także wszystkie rosną na tej samej wysokości nad poziomem morza. Dlatego informacje o uprawie i warunkach klimatycznych mogą być stosowane dla tych wszystkich gatunków.

Klimat:

Zanotowane skrajne temperatury to 34°C i 1°C.
Średnia wilgotność 80% przez cały rok.
Opady od 56 mm w styczniu do 160 mm w czerwcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 20,0/13,3°C w styczniu do 25,6/18,0°C przez całe lato.
Okres kwitnienia: od maja do lipca, ale może kwitnąć przez cały rok.

Uwagi różne:

Rośliny w uprawie kwitną pod koniec wiosny i na początku lata a także późnym latem i na jesieni. Sporadycznie kwitną w dowolnej porze roku.

Uwagi dotyczące hybryd:

Liczba chromosomów wynosi zwykle 2n = 60. Jednakże u  M. spectabilis var. lineata ich liczba wynosi 2n = 56, a u odmiany rosea 2n = 86. M. spectabilis była i jest szeroko wykorzystywana przy krzyżowaniu, zwłaszcza odmiana moreliana, która często wpływa na większą wielkość kwiatów i tworzy zachwycające, ciemne kwiaty. Niestety gatunek ten może równocześnie wpływać na zmniejszenie liczby kwiatów u potomstwa, przekazując tendencję zarówno do nieuporządkowanego sposobu wzrostu jak i krótkiego kwiatostanu oraz stłoczenia kwiatów w kwiatostanie. Dodatkowo prócz wszystkich sztucznych krzyżówek M. spectabilis tworzy kilka naturalnych hybryd. Jeśli krzyżuje się z M. clowesii, powstaje M. x bluntii. M. x cogniauxiae powstaje, gdy M. spectabilis jest skrzyżowana z M. regnellii, M. x festiva jest potomstwem M. spectabilis i M. flavescens, a M. x leucoglossa powstaje ze skrzyżowania M. spectabilis z M. candida. M. x peetersiana jest synonimem M. x leucoglossa.

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Stosunkowo mały epifit sympodialny (18-30 cm wysokości) z oddzielnymi przyrostami rozmieszczonymi w odległości mniejszej niż 1-2 cm na płożącym się, łuskowatym kłączu.   

Pseudobulwy:

Pseudobulwy, które mają 4-10 cm długości, są owalne lub wydłużone, spłaszczone i mają ok. 2 cm szerokości.

Liście:

Dwa wąskie, przypominające pasy liście mają 10-30 cm długości i wyrastają z wierzchołka pseudobulwy. Jedna lub dwie osłonki obejmujące pseudobulwę tworzą też krótkie liście u podstawy każdego przyrostu.

Kwiatostan:

Relatywnie krótki, wzniesiony kwiatostan ma 7-15 cm długości. Wyrasta z kieszeni, jaką tworzą osłonki liściowe u podstawy pseudobulwy. Łodyga kwiatowa jest okryta przez zachodzące na siebie, spłaszczone, łuskowate osłonki, z których największa obejmuje połączoną szypułkę i zalążnię u podstawy kwiatu.

Kwiaty:

Jeden, czasem dwa kwiaty wyrastają w pobliżu wierzchołka każdego kwiatostanu. Kwiaty mają około 7,5 cm średnicy i utrzymują się około miesiąca, a czasem dłużej o ile rośliny trzymane są w chłodnym i słabo oświetlonym miejscu. Zewnętrzne i wewnętrzne płatki są mniej więcej tych samych rozmiarów, lecz płatki wewnętrzne mogą być nieznacznie szersze. Otwarty kwiat jest płaski, z wyjątkiem płatków wewnętrznych które są często zakrzywione wzdłuż ich wierzchołkowej części. Płatki okwiatu są zwykle białe, lecz mogą być przesycone różem. Duża, jednopłatkowa warżka jest zwykle różowa z głęboko czerwonopurpurową podstawą i ciemniejszym żyłkowaniem. Kolor kwiatów jest bardzo zróżnicowany, więc istnieje wiele nazw odmian uprawnych. Najbardziej znana jest przypuszczalnie Miltonia spectabilis var. moreliana Henfrey, która ma nieco większe kwiaty niż inne odmiany. Kolor płatków okwiatu jest również różnorodny, lecz zwykle są one śliwkowo-purpurowe z białą lub blado-różową podstawą. Duża warżka jest blado różowo-purpurowa z siecią ciemniejszych żyłek. Inną dobrze znaną odmianą jest var. alba, która jest całkowicie biała z wyjątkiem niewielkiego żółtego zgrubienia warżki; var. bicolor, która ma lśniąco białe kwiaty z dużą purpurową plamą u podstawy warżki. Var. lineata jest bardziej kolorowa niż odmiana var. bicolor z 7-9 purpurowymi liniami odchodzącymi promieniście od purpurowej plamy u podstawy warżki do jej brzegów; var. radians jest biała z 6 promienistymi purpurowymi liniami na tarczce warżki, a var. rosea obejmuje kolory od blado-różowego do różowego ze zróżnicowaną liczbą purpurowych linii na warżce.

Miltonia spectabilis var. moreliana

Foto: © Orchids & More. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Tłumaczenie: Mariusz Wójcik


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina o umiarkowanych wymaganiach cieplnych.

Średnia temperatura letniego dnia to 24-26°C, nocy 18°C, co daje amplitudę dobową 7-8°C. Średnia temperatura dnia zimowego wynosi 20-21°C, a nocy 13-14°C, z amplitudą dobową 7°C.
Temperatury są podane w oparciu o wartości w tablicach klimatycznych dla Vitoria w Brazylii. Temperatury w tym rejonie odzwierciedlają najchłodniejsze warunki, w jakich powinno uprawiać się ten gatunek. Ponieważ M. spectabilis ma relatywnie szeroki zasięg występowania, roślina ta powinna zaadaptować się do temperatur o kilka stopni wyższych.

Większość odmian wymaga uprzednio wymienionych warunków uprawy. Jednak Miltonia spectabilis var. bicolor została znaleziona w północnym stanie Espirito Santo na znacząco niższych wysokościach, zazwyczaj 100-200 m, i wymaga o 3-4°C cieplejszych temperatur niż inne odmiany.

Światło:

15000-30000 luksów. Zalecany jest ciągły silny ruch powietrza, zwłaszcza gdy rośliny są uprawiane przy silnym nasłonecznieniu. Hodowcy podają, że miltonie rosną bardzo dobrze przy dosyć jasnym oświetleniu, takim jakiego wymagają cattleye, lecz w tak silnym oświetleniu ich liście mają tendencję do przybierania żółtej barwy.

Podlewanie:

Jakkolwiek ilość i częstość opadów różni się nieco w zależności od środowiska, zwykle brak jest typowego okresu suszy. Opady deszczu na większości obszarów są umiarkowane do silnych w okresie od wiosny do jesieni, z nieco mniejszą ich ilością w okresie zimy. Podczas gdy opady deszczu w większości środowisk zimą zmniejszają się, to omawiana wcześniej kondensacja wilgoci skutkuje dodatkową ilością dostępnej wody z powodu częstych mgieł i intensywnego osadzania się rosy.
W okresie aktywnego wzrostu rośliny powinny być często podlewane. Ilość wody powinna być stopniowo redukowana jesienią, gdy nowe przyrosty są już dojrzałe i zakończyło się kwitnienie. 

Nawożenie:

W okresie silnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Wielu hodowców stosuje późnym latem i jesienią nawóz o niskiej zawartości azotu, a dużej zawartości fosforu. Polepsza to kwitnienie w następnym sezonie i wzmacnia nowe przyrosty przed zimą. Co kilka tygodni powinno się przepłukiwać podłoże (podlewając "na wylot") celem uniknięcia tworzenia się osadów mineralnych, zwłaszcza gdy stosowano duże dawki nawozów. Najpierw należy normalnie podlać rośliny, aby rozpuścić nagromadzone sole. Po około godzinie podłoże należy przepłukać wodą w ilości równej dwukrotnej objętości pojemnika. Przepłukiwanie w okresie całego roku jest ważne zwłaszcza tam, gdzie woda jest silnie zmineralizowana.

Podłoże:

Ze względu na rozkrzewiający się i pnący pokrój większość gatunków rodzaju Miltonia najłatwiej jest uprawiać umocowane na płatach paproci drzewiastej lub korka. W przypadku roślin mocowanych na podkładkach należy zapewnić wysoką wilgotność, a latem rośliny powinny być podlewane co najmniej raz dziennie. W okresie wyjątkowo gorącej i suchej pogody zamocowane rośliny mogą wymagać nawet kilkakrotnego podlewania w ciągu dnia. Wiele osób uważa, że zapewnienie wysokiej wilgotności tak zamocowanym roślinom jest trudne, więc często są one uprawiane w doniczkach lub koszyczkach wypełnionych luźnym, szybko przesychającym podłożem składającym się głównie z drobnej kory jodłowej lub włókien paproci drzewiastych. Normalnie dodaje się również różne ilości materiałów, takich jak perlit i węgiel drzewny, aby uzyskać łatwo ociekające podłoże, które jednocześnie zatrzymuje pewną ilość wilgoci. Należy używać małych doniczek, tak aby tylko zmieściły się korzenie i było miejsce na jednoroczny lub dwuletni przyrost.  Podłoże utrzymywane w ciągłej wilgotności rozkłada się stosunkowo szybko, więc dla zdrowia roślin korzystniejsze jest coroczne przesadzanie. Przesadzanie powinno być wykonane, gdy rozpoczyna się wzrost nowych korzeni, co umożliwia roślinie najszybsze ukorzenienie się w nowym pojemniku.
Każdy powinien eksperymentować, aby znaleźć taką kombinację składników podłoża, która najlepiej spełnią swoją rolę w danym miejscu uprawy i przy określonym schemacie podlewania. Dla przykładu, włókna paproci drzewiastej utrzymują lepiej wilgoć i nie rozkładają się tak szybko, dlatego wydaje się logicznym wykorzystywać je dla uprawy roślin, które nie powinny zupełnie przesychać pomiędzy okresami podlewania. Z naszego doświadczenia wynika, że gatunki Miltonii rosną lepiej w podłożu z kory jodłowej.
Możemy także zapewnić doskonałe wyniki uprawiając je w płytkich doniczkach i koszykach luźno wypełnionych nowozelandzkim mchem torfowcem. Wadą tego podłoża jest wysoki koszt i fakt, że szybko ulega ono rozkładowi, tak że rośliny trzeba przesadzać co 9-12 miesięcy. Wydaje się nam, że większość storczyków może być uprawiana w dowolnym rodzaju podłoża wybranym przez hodowcę, o ile podlewanie jest dostosowane do jego rodzaju i warunków w miejscu uprawy.

Wilgotność powietrza:

80-85% przez cały rok. Nie tylko opady deszczu są relatywnie obfite w tym rejonie, lecz także wilgotność jest wysoka z powodu wilgoci przynoszonej przez południowowschodnie wiatry wiejące w głąb lądu od strony oceanu. Niskie chmury, mgła i mżawka często pojawiają się wskutek kondensacji, gdy ciepłe wilgotne powietrze ulega ochłodzeniu nad górami. W ten sposób duża ilość wilgoci, która nie jest odnotowywana w sumie opadów deszczu na stacjach meteorologicznych, jest w praktyce dostępna dla roślin rosnących w tym regionie.

Okres spoczynku:

W zimie ilość wody należy dodatkowo zmniejszyć, zwłaszcza jeśli rośliny uprawiane są w warunkach ciemnego, krótkiego dnia, który występuje w umiarkowanych szerokościach geograficznych. Nie wolno jednak dopuszczać, aby zupełnie wyschły. W większości przypadków takie warunki może zapewnić okazjonalne poranne zamgławianie połączone z bardzo lekkim podlewaniem co 2-3 tygodnie, zwłaszcza gdy spodziewana jest słoneczna pogoda. Nawożenie powinno być ograniczone lub należy z niego zrezygnować całkowicie aż do wiosny, gdy znów wznawia się silniejsze podlewanie.